Την τρίτη Τετάρτη κάθε Νοεμβρίου κάθε έτους εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα κατά της ΧΑΠ που έχει καθιερωθεί από τον Π.Ο.Υ. σαν απάντηση στον προβληματισμό για την κλιμακούμενη συχνότητα εμφάνισης της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Tι είναι η ΧΑΠ;
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μια χρόνια πάθηση η οποία χαρακτηρίζεται από απόφραξη των αεραγωγών (παρεμπόδιση της ροής του αέρα). Η σημαντικότερη αιτία είναι το κάπνισμα. Αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας σε όλο τον κόσμο.

Ποια είναι τα συμπτώματα;
*Στην ήπια μορφή της το μόνο σύμπτωμα που υπάρχει συνήθως είναι ο λεγόμενος «τσιγαρόβηχας».
*Στη μέτρια μορφή της, εκτός από βήχα, μπορεί να έχουμε αυξημένη απόχρεμψη και μικρού βαθμού δύσπνοια ή/και συριγμό στην κόπωση.
*Στη βαριά μορφή της, έχουμε συχνά επεισόδια βήχα και συριγμό, δύσπνοια, η οποία μπορεί να υπάρχει και στην ανάπαυση, καθώς και κυάνωση (μελάνιασμα), περιφερικό οίδημα.

Τι λένε οι αριθμοί
*Πάνω από 450 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από ΧΑΠ, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
*Αποτελεί την 4η αιτία θανάτου στον κόσμο με 3.000.000 άτομα κάθε χρόνο, ενώ αναμένεται να γίνει η 3η το 2020.
*Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, την επόμενη δεκαετία αναμένεται 30% αύξηση των θανάτων από ΧΑΠ αν δεν ληφθούν μέτρα πρόληψης, κυρίως για το κάπνισμα.
*Σύμφωνα με τις μελέτες στην Ελλάδα, το 8,4% των Ελλήνων άνω των 40 ετών που καπνίζουν ή έχουν καπνίσει στο παρελθόν πάσχουν από ΧΑΠ (800.000 άτομα).

Ο ρόλος της πρόληψης
Η ΧΑΠ δεν μπορεί να θεραπευθεί, αλλά μπορεί να προληφθεί. Δεδομένου ότι η κύρια αιτία είναι το κάπνισμα, η αποτελεσματική πρόληψη της ΧΑΠ εξαρτάται απόλυτα από τον αποτελεσματικό έλεγχο του καπνίσματος.Η ακριβής πληροφόρηση και η απόκτηση σωστής γνώσης του κόσμου για την ΧΑΠ, είναι το κλειδί που θα οδηγήσει κάποτε στην απάλειψη της νόσου, εάν ο κόσμος σταματήσει να καπνίζει (ΙΔΑΝΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ) αλλά και ο μονόδρομος που θα οδηγήσει στην όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη διάγνωση της νόσου (ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ), που με τη σειρά της οδηγεί στην πολύ αποτελεσματικότερη θεραπεία με όλα τα ευεργετικά για τους ασθενείς επακόλουθα.

Πότε να πάω στον γιατρό;
*Οι καπνιστές πάνω τα 40 ετών με ένα έστω από τα παρακάτω συμπτώματα: βήχας, απόχρεμψη ή δύσπνοια, πρέπει να επισκεφτούν τον Πνευμονολόγο και προφανώς να διακόψουν το κάπνισμα.
*Όλοι οι καπνιστές πρέπει να κάνουν ετήσια σπιρομέτρηση (ειδική εξέταση διάγνωσης της ΧΑΠ).

Κωνσταντίνος Μ. Πηγάκης Πνευμονολόγος – Εντατικολόγος
Επιστ. Δ/ντής Μονάδας Εντατικής Θεραπείας CretaInterClinic